Advies en ondersteuning
Ook buiten de vaste afspraken en gezondheidsonderzoeken om kun je altijd bij ons terecht met vragen over de opvoeding en gezondheid van je kind. Wij bieden verschillende vormen van ondersteuning en advies.
In sommige gemeenten werken we voor vragen over gezondheid en opvoeden nauw samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Je vindt meer informatie op de pagina Jeugdgezondheid in jouw buurt.
Er kan een situatie ontstaan waarin je je als ouder zorgen maakt over het welbevinden van je kind. Misschien vraag je je af of je kind iets moeilijks of ingrijpends heeft meegemaakt. Bijvoorbeeld omdat je kind zich anders gedraagt dan je gewend bent; verdrietig, bang, druk, opstandig of juist teruggetrokken. Misschien plast je kind weer in bed of kan het moeilijk in slaap komen. Of misschien heb je een andere aanleiding om te denken dat er iets gebeurd is waar je kind last van heeft.
Praten met je kind?
Natuurlijk wil je als ouder graag weten hoe je kind zich voelt. Voor een kind is dat niet altijd makkelijk om te vertellen, zeker niet als je er direct naar vraagt. De meeste kinderen praten het makkelijkst tijdens een gezamenlijke bezigheid waarbij je elkaar niet aan hoeft te kijken. Bijvoorbeeld tijdens een wandeling met zijn tweeën, een autoritje, samen koken of kleuren. Kies een moment waarop je je zelf rustig voelt en er voor je kind kan zijn.
Probeer in gesprek met je kind open vragen te stellen, dus vermijd vragen waarop je kind alleen ja of nee kan antwoorden. Het kan zijn dat je al een idee hebt op welk gebied er iets aan de hand kan zijn; bijv school, sport, vrienden, social media of een ander onderwerp. Je zou dan eerst eens kunnen vragen wat je kind leuk vindt aan … (bijvoorbeeld school, sport, social media, vrienden of...). Je zou daarna kunnen vragen of er dingen zijn die vervelend zijn aan (bijvoorbeeld school, sport, social media, vrienden of...).
Luister naar je kind en niet je eigen emotie
Kinderen laten het vaak merken als ze er genoeg over gepraat hebben. Blijf dan niet aandringen, maar laat je kind weten dat het altijd bij jou terecht kan. Als je kind wel wil vertellen, stel dan open vervolgvragen: “hoe was dat voor jou” of “hoe kan ik je helpen om dit op te lossen”? Probeer aan te sluiten bij de gevoelens van je kind. Een kind kan dubbele gevoelens hebben over iets. Bijvoorbeeld: “hij is heel aardig, maar doet soms ook raar”. Respecteer dat je kind dit (nog) zo ziet.
Het kan zijn dat je kind iets vertelt waar jij van schrikt. Bijvoorbeeld als je kind vertelt dat het gepest wordt, of iets anders vervelends heeft meegemaakt. Probeer dan rustig te blijven en je kind te laten merken: ik ben er voor je, het is goed dat je het vertelt, jij hebt niets verkeerd gedaan.
Laat je eigen bezorgdheid, verdriet of boosheid niet aan je kind merken. Je kind zal waarschijnlijk makkelijker kunnen praten als het niet belast wordt met jouw emoties hierover. Je eigen gevoelens kun je het beste bespreken met andere volwassenen, zoals een familielid, vriend of je huisarts. Het is belangrijk om aandacht te geven aan je eigen gevoelens. Bespreek het alleen niet waar je kind bij is.
Zorgen?
Als je twijfelt over hoe je je kind het best kan helpen, zoek dan hulp, bijvoorbeeld via school, de jeugdarts of -verpleegkundige, de huisarts of het wijkteam. Kies iemand die je vertrouwt en jouw kind verder kan helpen. Je hoeft het niet alleen te doen.
Praten hoeft niet
Wat als je kind geen prater is? Soms kan het lezen van een kinderboek helpen. Boeken die over weerbaarheid gaan zijn bijvoorbeeld :
- Sam en het niet-leuke geheim
- Nee, een boek over nee en ja zeggen
- Nee is oké, voorleesboekje tegen seksueel geweld
Het lezen van zulke boeken kan een mooie aanleiding zijn om met je kind te praten over het verschil tussen leuke en niet leuke geheimen, en hoe je je kind kan leren om nee te zeggen als er iets gebeurt wat je kind niet wil. Je kunt daarbij op speelse wijze een rollenspel doen, om te oefenen wat je kind kan zeggen als iets gevraagd wordt wat het eigenlijk niet wil. (“Wat zou jij doen als..., maak er een spel van en bedenk samen voorbeelden).
Kinderen groeien op met allerlei soorten media; van voorleesboekjes en filmpjes tot online muziek en spelletjes. Media zijn leuk en je kind kan er veel van leren. Tegelijkertijd zijn er ook risico’s en is het belangrijk dat kinderen veilig met media kunnen omgaan. Veel opvoedvragen gaan dan ook over het mediagebruik van kinderen. Je wilt je kind goed begeleiden maar weet niet altijd hoe.
Online vind je veel informatie, hieronder staan 5 tips - afgeleid van de MediaDiamant - voor ouders om kinderen mediawijs te laten opgroeien.
Tip 1: Balans
Tip 2: Veilig
Tip 3: Inhoud
Tip 4: Samen plezier
Tip 5: Gezondheid
Een aantal keer per jaar houdt de jeugdverpleegkundige een spreekuur op het basis- en voortgezet onderwijs. Ouders, leerlingen en leerkrachten zijn welkom. De jeugdverpleegkundige helpt bij vragen over onder andere: gezondheid, opvoeding, ontwikkeling, pesten, (faal)angst, mentale veerkracht, groei, leefstijl, voeding of zindelijkheid.
Als het nodig is schakelt de jeugdverpleegkundige de jeugdarts in. Bijvoorbeeld bij problemen met: horen, zien, groei, ontwikkeling en gedrag. Je kunt op school vragen wanneer er spreekuren zijn.
Op het basis- en voortgezet onderwijs kan de jeugdarts extra onderzoeken uitvoeren als dat nodig is. Bij zorgleerlingen of leerlingen die verzuimen op grond van ziekte kan de jeugdarts gevraagd worden om mee te kijken, te onderzoeken, te adviseren en/of te verwijzen. Dit gebeurt op verzoek van school, ouders of de leerling zelf.
In de GroeiGids App houd je de ontwikkeling van je kind gemakkelijk bij. Bijvoorbeeld groeicurves, vaccinaties en de eerste stapjes van je kind(eren). Zo volg je de groei en ontwikkeling van je kind vanaf de zwangerschap tot en met de puberteit en heb je alle gegevens altijd bij de hand.
In de app vind je uitgebreide en betrouwbare informatie over gezond opgroeien en opvoeden. Ook kun je via de app gemakkelijk contact leggen met een professional van GGD Noord- en Oost- Gelderland, Vérian jeugdgezondheid of Yunio.
Bezoek Groeigids.nl voor informatie en downloaden van de app.
De Oudertelefoon is een anonieme hulplijn die ouders kunnen raadplegen wanneer het thuis even te veel wordt. Je kunt hier terecht met al uw opvoedvragen en gezinskwesties. Je kunt de oudertelefoon bellen op telefoonnummer: 085 130 46 58 of chatten via de website van Oudertelefoon.nl.
Veilig Thuis is er voor mensen die te maken hebben met huiselijk geweld of kindermishandeling en voor omstanders. Kinderen kunnen niet altijd zelf aan de bel trekken als ze opgroeien in een onveilige situatie. Volwassenen kunnen dat wel.
Als je wilt helpen, maar het is niet helemaal duidelijk hoe, dan kun je via de chat van Veilig Thuis advies vragen. Dit kan anoniem, vanaf maandag tot en met vrijdag van 9:00 tot 17:00 uur. Tijdens het chatten kunnen wij adviseren over het maken van een officiële melding.
Vragen aan jeugdgezondheid
Velden gemarkeerd met een sterretje ( * ) zijn verplicht
Contact met team Jeugdgezondheid
Meer informatie
De website JouwGGD.nl is voor alle jongeren tussen de 13 en 23 jaar. Op deze site vind je betrouwbare informatie over gezondheid, relaties, lichaam, seks, gevoel, alcohol, roken, drugs en media. De informatie is gecheckt door (medische) professionals. Ook kun je dagelijks via de chat terecht bij een jeugdverpleegkundige of jeugdarts. Je kunt anoniem en vertrouwelijk vragen stellen.