Tuberculose

Tuberculose wordt overgebracht door mensen met 'Open TBC' die hoesten of niezen. Hierbij komen de bacteriën uit de longen naar buiten. Mensen die in dezelfde ruimte verblijven, kunnen dan worden besmet. De besmetting kan zich pas na maanden of jaren ontwikkelen tot de ziekte tuberculose. Iemand kan dus al besmet zijn met tuberculose zonder dat hij of zij er iets van merkt. 

De klachten die bij tuberculose horen zijn:  

• hoesten.
• moeheid.
• lusteloosheid.
• gewichtsverlies.
• lichte temperatuurverhoging.
• nachtzweten.
• verminderde eetlust.

Besmetting kan aangetoond worden met een Tuberculine huidtest (THT) en soms met een aanvullend bloedonderzoek (IGRA). Open tuberculose kan worden vastgesteld door een THT, röntgenfoto en bacteriologisch onderzoek. Een besmetting kun je preventief behandelen met een medicijnkuur van drie of zes maanden. Tuberculose is goed te behandelen met een combinatie van medicijnen. Deze medicijnenkuur duurt minimaal een half jaar. 

Voor meer informatie over tuberculose, bezoek de website van het RIVM en de website van het KNCV tuberculosefonds.

De afdeling tuberculosebestrijding van de GGD houdt zich bezig met het voorkomen, bestrijden en opsporen van tuberculose. Dit gebeurt bijvoorbeeld door voorlichting. Als er aanwijzingen van besmetting zijn, houdt de GGD zich bezig met begeleiding, bronopsporing en contactonderzoek onder de personen die mogelijk besmet zijn. 

Tuberculose is een ziekte waarvoor een wettelijke aangifteplicht geldt. Een arts die tuberculose vaststelt, moet dat melden bij de GGD. Door die aangifteplicht en door registratie van alle aangiften, ontstaat een overzicht van besmettingshaarden en van het aantal patiënten per jaar. 

Zodra een patiënt bij de GGD aangemeld is, neemt de GGD contact op met deze persoon. De patiënt wordt intensief begeleid en krijgt een passende medicijnenkuur. Gedurende de hele medicijnenkuur blijft de sociaal-verpleegkundige van de GGD de behandeling van de patiënt volgen. 

De GGD probeert zo snel mogelijk te achterhalen door wie de patiënt besmet is. Dat wordt bronopsporing genoemd. De GGD inventariseert vervolgens alle contacten van de patiënt. Deze personen worden voorgelicht over de risico's van een eventuele besmetting. Ook worden ze op tuberculose onderzocht. Dat noemen we contactonderzoek. Dit onderzoek kan bestaan uit een Tuberculine huidtest (THT), een röntgenfoto van de longen of bloedonderzoek. 

De GGD onderzoekt mensen met een verhoogd risico op tuberculose. Het onderzoek kan eenmalig zijn of periodiek. Het gaat om de volgende groepen mensen: 

• Asielzoekers, vluchtelingen en immigranten die langer dan 3 maanden in Nederland verblijven, worden bij aankomst in Nederland verplicht onderzocht op tuberculose. In de 2 jaar na aankomst volgen, als dat nodig is, meerdere onderzoeken op tuberculose.
• Beroepen: in sommige beroepen is er meer risico en is er een aanstellingskeuring nodig. Soms worden beroepsgroepen ook periodiek onderzocht.
• Reizigers: volwassenen en kinderen die vaker of voor langere tijd op reis gaan naar een land waar tuberculose veel voorkomt (of zie Landelijk Centrum Reizigersinformatie), kunnen bij de GGD terecht voor informatie en voorlichting. Eventueel gevolgd door onderzoek. Neem op tijd contact met ons op. Het liefst 8 weken voor vertrek. 

Persoonsgegevens zijn vastgelegd in een landelijk elektronisch cliënt-/patiëntdossier van de Tuberculosebestrijding van de GGD’en in Nederland. De informatie die in het dossier staat, nemen de medewerkers van de Tuberculosebestrijding de wettelijke voorschriften met betrekking tot bescherming van de privacy in acht.

• Kinderen: waarvan één of beide ouders geboren is in een land waar veel tuberculose voorkomt. Onderzoek laat zien dat de kans om tuberculose te krijgen in deze bevolkingsgroepen ook in Nederland nog verhoogd is. Deze vaccinatie wordt voor deze kinderen gratis aangeboden.
• Reizigers: die voor lange tijd naar een land reizen waar nog veel TBC voorkomt (vaccinatie tegen betaling). 

• Kinderen: de vaccinatie wordt bij voorkeur zo snel mogelijk na de geboorte gegeven. Zodra het hielprikonderzoek van pasgeborenen heeft laten zien dat het kindje goed gezond is en geen aangeboren ziektes heeft.
• Reizigers: indien de vaccinatie nodig is, bij voorkeur 2 maanden voor de reis. 

De vaccinatie heeft weinig bijwerkingen bij gezonde kinderen en volwassenen. Het is ook niet gevaarlijk om deze vaccinatie te combineren met andere vaccinaties. Het is belangrijk dat je alle informatie over je gezondheid of die van je kind doorgeeft tijdens de afspraak bij de GGD. 

Bij de vaccinatie wordt er in de huid van de linkerbovenarm een klein beetje vloeistof gespoten. 

Na 4-8 weken verschijnt op de plaats van de vaccinatie meestal een rood en wat dikker zweertje. Soms duurt het zelfs nog wat langer. Er kan bloed en/of pus uitkomen. Dit is normaal. Na ongeveer 6 maanden is er op de plek van het zweertje een klein litteken te zien. Over de verzorging van dit wondje krijg je informatie bij de GGD. 

Koorts na de vaccinatie is niet het gevolg van de vaccinatie. Het duurt namelijk enkele weken voordat de vaccinatie gaat werken. Als je kind koorts krijgt, dan heeft dit meestal een andere oorzaak. 

• Website Rijksvaccinatieprogramma
• BCG richtlijn (PDF)
• Landenlijst (PDF)
• Folder vaccinatie tegen tuberculose (meerdere talen)
• Folder zo zorgt u voor uw kind na de vaccinatie (meerdere talen) 

Apeldoorn

Gelre Apeldoorn 
Albert Schweitzerlaan 31 
Route 196 
7334 DZ Apeldoorn 

Doetinchem

Kruisbergseweg 47 
Naast Slingeland Ziekenhuis 
7009 BM Doetinchem 

Harderwijk

Oosteinde 17 
3842 DR Harderwijk 

Tarieven 2024 (keuring zeevaart, reizigers etc.):

• Mantoux (tuberculine huidtest) € 35,50
• BCG en THT € 51,50
• Longfoto € 69
• Quantiferon / IGRA € 116

Niet aan elk onderzoek zijn kosten verbonden (bijvoorbeeld bronopsporing, contactonderzoek). 

Vergoedingen zorgverzekeraar (TBC)

Kom je bij ons voor een vervolgonderzoek of een behandeling, dan zijn hier kosten aan verbonden. GGD Noord- en Oost-Gelderland declareert direct bij de zorgverzekeraar. Veel zorgverzekeraars vergoeden de kosten geheel of gedeeltelijk. Mogelijk heeft dit gevolgen voor je eigen risico. De tarieven zijn vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Kosten screening

Met ingang van 1 augustus 2023 betalen expats en immigranten voor hun eerste screening op tuberculose die wordt gedaan met een röntgenfoto. Voor 2025 zijn de kosten van een eerste screeningsfoto € 57. Je zorgverzekeraar vergoedt deze kosten niet. Je betaalt deze kosten bij de GGD per pin. 

Een gemaakte afspraak kun je verzetten via telefoon: 088 443 30 05 (tussen 8.30 - 9.00 en 13.00 - 14.30 uur). Ook als je afziet van de vaccinatie verzoeken wij je om ons te bellen, zodat wij dit kunnen registreren.